Foreco Houtproducten

Orga Architect

Architect Guus Degen over het ontwerp van eco-school 'De Verwondering'

Begin 2021 heeft Foreco meegewerkt aan deze unieke basisschool in Almere. De natuur vormt het fundament voor dit gebouw met een biofilisch ontwerp. Zo zijn sommige binnenmuren geïsoleerd met stro en op het dak worden zelfs kippen gehouden!

Hout staat centraal in dit ontwerp. Daarom is aan de gevel gekozen voor NobelWood, een houtsoort met de uitstraling en levensduur van tropisch hardhout. Deze houtsoort is ontwikkeld om de groeiende vraag naar tropisch hardhout duurzaam in te vullen. De biofilische school bestaat uit clusters met lokalen die de biotopen vormen voor leerlingen van verschillende leeftijdsgroepen. In het ontwerp door Orga Architect komen de natuurlijke elementen naar voren, om zo de ontspanning en concentratie van de leerlingen te bevorderen.

Klik hier om dit project te bekijken

Een ecologische school, wat houdt dat precies in? En op welke manier is er duurzaamheid en ecologische bouwmaterialen in de school verwerkt?

“We hebben de school met gezonde materialen ontworpen. De gevels zijn dampopen en dragen daarmee bij aan een gezond binnenklimaat. Hierbij gebruiken wij natuurlijke isolatiematerialen, die werken mee in het dampopen principe. We gebruiken zoveel mogelijk materialen die ‘hergroeibaar’ zijn, waaronder hout, maar ook leem, vlas en stro. “

“Daarnaast is de school ontworpen volgens de principes van biophilic design. Dit betekent dat we de connectie met de natuur leggen, al tijdens de ontwerpfase. Een groene omgeving, voldoende daglicht en natuurlijke ventilatie. Met onderzoeken wordt steeds meer onderbouwt dat kinderen zich beter kunnen concentreren en beter de stof tot zich kunnen nemen door in een natuurrijke omgeving te zijn. Die vraag is ook vanuit de onderwijsinstelling gekomen.

“De opdrachtgever heeft als doel voor deze school om de kinderen op een ontdekkende manier te laten leren. Op een gezonde manier, dus minder klassikaal en op de laarsjes naar buiten om te ontdekken. Er staan daarom ook geen speeltoestellen op het terrein. Er is gekozen voor alleen natuurlijke elementen, zoals een natuurlijk talud, een omgevallen boomstam en een stukje water. Dit zijn allemaal natuurlijke elementen om de kinderen te laten leren en ontdekken. Dit hebben wij doorgetrokken in het gebouw. Zowel aan de buitenkant, met de groene bekleding, maar ook aan de binnenkant. Elk klaslokaal heeft natuurlijke materialen. De natuurlijke elementen zorgen voor een prettig binnenklimaat, vanuit het idee dat de groene elementen bijdragen aan het leren van de kinderen. Dat zit helemaal ingebakken in het lesprogramma en dus ook in de architectuur van het gebouw.”

Hoe ziet het proces bij het selecteren van de juiste producten eruit?

“We beginnen eigenlijk altijd van groot naar klein. Eerst wordt er gekeken hoe het gebouw in de omgeving past. Daarnaast ook naar welke randvoorwaarden er zijn wat betreft regelgeving waaraan moet worden voldaan. We hebben het concept bedacht met een drietal clusters, om de kinderen binnen de school een specifieke plek te geven.

De school werkt als een biotoop en binnen de biotoop heeft elke gebruiker zijn eigen habitat. Dit kun je eigenlijk als een cluster zien. Binnen elke cluster houden zich gebruikersgroepen op die specifiek zijn voor dat cluster. Er is een cluster waar de kantoren en de leraren zich verbinden en een onderbouwcluster. Deze is voor de nieuwe instroom van de kleinere kinderen, dit is ook een lagere cluster. Je hebt ook de leerlingen van groep 8 die de school bijna gaan verlaten, die zitten daarom ook boven het kantorencluster. Zij overzien de hele school en zijn klaar om uit te vliegen. Zo beweeg jij je als leerling door de school heen en groei je daarom door de school heen. Zodra het idee en de vorm helder zijn wordt er gekeken naar de materialen die worden toegepast. ”

Waar wordt naar gekeken bij het selecteren van materialen?

“Bij het selecteren van producten zoals hout, kijken wij eerst naar een aantal veiligheidseisen, maar ook naar de uitstraling van het product. Vanuit de opdrachtgever krijgen wij een bepaalde uitstraling door die moet worden gerealiseerd. Wij kijken dan welke materialen hier het meeste aan voldoen. Bij de school kregen wij de vrijheid om te kijken naar verschillende materialen. Daarom hebben wij gekozen voor een hoogwaardig product, wat ook voldoet aan alle veiligheidseisen.”

Waarom hebben jullie specifiek voor NobelWood gekozen?

“Wij hebben voor NobelWood FRX gekozen, omdat er bij een school natuurlijk brandveiligheidseisen zijn waaraan moet worden voldaan. NobelWood FRX is een houten gevelbekleding met een hogere brandveiligheidsklasse. Dat was in dit geval voor ons van belang.
“Voor NobelWood is gekozen om de esthetische uitstraling van het product zelf. De uitstraling van het NobelWood is noestvrij en past daarom goed in het ontwerp.

NobelWood draagt bij aan de natuurlijke uitstraling van het gebouw vanwege de warme uitstraling van het hout. Het is een wat donkerder materiaal, door de behandeling ervan. Die warme uitstraling in contrast met het lichtere hout dat we hebben toegepast, creëert mooie accenten. De gevel an sich, het grote vlak, hebben we rustig weten te houden met NobelWood en weten te accentueren met een lichtere houtsoort. Doordat NobelWood vrij van noesten is ontstaat er een nette, cleane en mooie uitstraling.”

Op welke manier betrekken jullie Foreco bij het Biofilisch-ontwerpen van een gebouw?

“Als er technische eisen nodig zijn om te voldoen aan de regelgeving, dan nemen wij met Foreco contact op. Wij doen een voorstel voor hoe we het materiaal willen toepassen en dit gaat dan nog langs Foreco. Dan kijkt Foreco of het op die manier kan en of er nog op- of aanmerkingen zijn. Soms moet er nog ergens rekening mee worden gehouden. De basis van wat er kan weten we, maar als het heel specifiek wordt, dan laten wij dat over aan Foreco.”